Bên cạnh cách cúng động thổ để khởi công xây dựng, trong cuộc sống của một năm còn nhiều việc khác liên quan đến việc cúng. Ở đây nói chung về Thổ Công. Ông là người gắn bó lâu dài nhất đối với cuộc sống của mỗi người. Từ khi bắt đầu làm nhà, đến khi sinh sống và sửa nhà,… Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp những buổi lễ cúng Thổ Công trong năm làm nhà.
CÁCH CÚNG ĐỘNG THỔ VÀ CÚNG THỔ CÔNG TRONG NĂM LÀM NHÀ.
Thổ Công – vị thần trọng coi cai quản nhà cửa, định sự họa phúc con người trong cuộc sống. Như một vị thần giám sát và phù hộ toàn bộ gia đình. Vì vậy, Ông thường được gọi là Đệ nhất gia chủ.
Hình ảnh minh họa cách cúng động thổ và thổ công.
Nhờ có vị thần này nên các hồn ma quỷ không xâm nhập được vào nhà để quấy nhiễu gia đình. Bàn thờ Thổ công không chỉ thờ một vị, mà thờ ba vị thần với ba danh hiệu khác nhau. Trong bài vị người ta để danh hiệu của cả ba vị thần này, mỗi vị trông coi một việc khác nhau.
Thổ Công: trông coi việc bếp núc. Thổ Địa: trông coi việc nhà. Thổ Kỳ: trông nom việc chợ búa cho phụ nữ, hoặc việc sinh sản các vật ở vườn đất. Bài vị của ba thần được lập chung và viết như sau: Bản gia Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần, Bản gia Ngũ phương Ngũ thổ Phúc đức chính thần. Trong một năm thường diễn ra các buổi lễ cúng để tưởng nhớ công ơn các vị Thổ Công. Mỗi buổi lễ sẽ có cách cúng khác nhau:
Cách cúng động thổ làm nhà.
Đây có lễ cúng quan trọng nhất trong năm đối với Gia chủ. Lễ cúng này có khi chỉ cúng 1 lần trong đời người. Và khi cúng chỉ khi xây nhà mà thôi. Nếu sửa chữa nhà cửa hư hỏng nặng sẽ cúng một lần nữa, còn sửa chữa nhỏ lẽ thì không nhất thiết phải cúng.
Khi lễ cúng được diễn ra vào ngày đẹp, hợp tuổi gia chủ. Với mâm bàn lễ cúng được chuẩn bị đầy đủ. Gia chủ sẽ tiến lên khấn vái, xin phép Thổ Công để được xây dựng. Chỉ có như vậy, công nhân mới được phép tiến vào đào móng, xây nhà. Gia chủ ở đây được định nghĩa là có thể là đàn ông hoặc đàn bà. Giới tính nào cũng có thể chuẩn bị cách cúng động thổ và làm chủ buổi lễ được.
Hình ảnh minh họa phụ nữ thắp nhang và cách cúng động thổ.
>> XEM THÊM: PHỤ NỮ CÓ THỂ ĐỌC BÀI KHẤN LỄ ĐỘNG THỔ VÀ LÀM CHỦ BUỔI LỄ ĐƯỢC HAY KHÔNG ?
Cách cúng thổ công vào tháng chạp.
Mỗi gia đình có riêng một Thổ công. Ngoài việc cúng xây dựng ra, hàng năm việc cúng các Thổ công này được thay thế vào ngày 23 tháng chạp (gọi là ngày ông Táo lên trời). Vào ngày này gia đình sửa lễ cúng ông Công, rồi đốt bài vị cũ, thay bài vị mới. Thổ Công là vị thần trông coi, cai quản trong nhà, định sự họa phúc cho mọi gia đình 2. Mũ Thổ Công Mũ Thổ Công là một cỗ gồm ba chiếc: 1 mũ đàn bà và 2 mũ đàn ông không có hai cánh chuồn. Nếu thờ 3 chiếc là thờ đủ mũ cho ba vị thần còn nếu thờ 1 mũ thì đó là mũ Thổ Công. Mũ được làm bằng giấy, mũ thường đi kèm với một chiếc áo và một đôi hia. Dưới mũ đặt 100 thoi vàng giấy.
Năm có hành Kim: cúng mũ màu trắng. Năm có hành Mộc: cúng mũ màu xanh. Năm có hành Thủy: cúng mũ màu đen. Năm có hành Hỏa: cúng mũ màu đỏ. Năm có hành Thổ: cúng mũ màu vàng. Cũng như bài vị Thổ Công, hàng năm mũ cũng được đem hóa vào ngày tết Táo quân và được thay cỗ mũ khác để thờ cho đến tết Táo quân năm sau. Hàng năm mũ cũng được đem hóa vào ngày tết Táo quân và được thay cỗ mũ khác để thờ cho đến tết Táo quân năm sau. Đây là một điểm khác biệt với cách cúng động thổ làm lễ xây dựng.
Hình ảnh minh họa cách cúng động thổ khác với cúng thổ công vào tháng chạp.
Như vậy, Thổ Công là vị thần có nhiệm vụ ghi chép mọi việc tốt xấu xảy ra trong mỗi gia đình. Lễ cúng Thổ Công quan trọng nhất là ngày tết Táo quân vào ngày 23 tháng Chạp (còn gọi là tết ông Công). Trong ngày lễ này, sau khi cúng xong, Thổ Công lên chầu Thượng Đế để báo cáo những điều tai nghe, mắt thấy ở trần thế mà mình đã ghi chép được. Còn các gia đình sẽ hóa vàng, mũ, áo, hia của năm trước đổ tro ra sông và phóng sinh cho con cá chép để cho ông cưỡi lên trời (quan niệm dân gian cho rằng: cá chép sau khi được phóng sinh sẽ hóa thành rồng để cho ông Táo cưỡi.). Quan niệm dân gian cho rằng: cá chép sau khi được phóng sinh sẽ hóa thành rồng để cho ông Táo cưỡi
Cách cúng Thổ Công Cúng vào ngày giỗ, ngày Tết, Mùng 1, Rằm hàng tháng.
Đây là buổi lễ thường niên. Có thể cúng chay hoặc mặn. Trong mùng Một, ngày Rằm, các gia đình thường cúng chay; đồ lễ gồm: giấy vàng, bạc, trầu, nước, hoa quả. Tuy vậy, cũng có gia đình cúng mặn có thêm các đồ: rượu, xôi, gà, chân giò…. Những khi làm lễ cúng Gia tiên, bao giờ cũng cúng Thổ Công trước. Khấn cầu sự phù hộ của Thổ Công cũng giống như khấn Gia tiên. Mặc dù gọi là cúng Thổ Công, nhưng khi cúng phải khấn đủ các Thần linh ghi trong bài vị.
Cuối cùng, không chỉ hiện diện trong ngày lễ động thổ xây nhà, Thổ Công hiện diện trong ngay cuộc sống hàng ngày. Hàng tháng, ngày cuối cúng trong năm, là những ngày các bạn có thể bày tỏ lòng biết ơn với các vị thần. Bài viết này hi vọng các bạn có thể biết về không chỉ cách cúng động thổ và còn các cách cúng khác trong những ngày quan trọng.
