Cúng Mụ vào ngày âm hay dương là nên làm hơn cả? Trong các thời điểm Cúng Mụ của một đứa trẻ sau khi chào đời, chúng ta luôn băn khoăn về việc thời gian cúng kiến. Việc chọn ngày âm hay dương được quyết định trong thời điểm Cúng đầy tháng cho bé. Đây là một nghi lễ được nhiều gia đình quan tâm. Cùng tìm hiểu Cúng Mụ vào ngày âm hay dương và các vấn đề xung quanh qua bài viết sau.
Em bé đã chào đời bình an và ở bên cạnh chúng ta một tháng đầu tiên của cuộc đời. Lúc này, Cúng Mụ cho bé chính là việc ra mắt bé với gia tiên, cùng mọi người xung quanh gia tộc. Nghi thức này đánh dấu một bước ngoặc to lớn trong hành trình cuộc đời của bé và mẹ. Lúc này, người mẹ kết thúc kỳ ở cữ và bắt đầu sinh hoạt bình thường.
Cúng đầy tháng cho bé có ý nghĩa như thế nào?
Cúng đầy tháng chính là một trong rất nhiều nghi lễ quan trọng trong cuộc đời của con người, đặc biệt là trong suy nghĩ của người Việt. Đây cũng được xem là một nét đẹp văn hóa trong truyền thống sinh hoạt tâm linh tín ngưỡng của người Việt, đã được lưu truyền phổ biến rộng rãi từ xưa đến nay.
Trong quan niệm của dân gian, việc tổ chức lễ cúng này trước tiên là tạ ơn các Mụ Bà đã nặn ra hình hài đứa trẻ, đem đứa trẻ đến và ở lại với gia đình, đặc biệt đã phù trợ cho việc sinh nở “mẹ tròn con vuông”. Sau nữa, lễ cúng đầy tháng là dịp để trình với họ hàng nội – ngoại, hàng xóm về đứa trẻ sau khi sinh được một tháng chào đời, chứng nhận về sự tồn tại của cá thể con người trong cộng đồng và bày tỏ mong muốn được cộng đồng có trách nhiệm giúp đỡ, cưu mang cũng như che chở cho đứa bé.
Cúng Mụ đầy tháng cho bé nên theo ngày âm hay dương?
Phong tục từ xưa đến nay, thì Cúng Mụ đầy tháng cho bé cũng giống như mọi nghi lễ cúng khác trong sinh hoạt của con người, đều tính theo lịch âm. Việt Nam là đất nước có nền văn minh lúa nước, sống bằng nông nghiệp là chủ yếu, nên cách tính thời gian, mùa màng được tính theo lịch của mặt trăng. Vì vậy, điều này đã quy định cách tính lịch cúng mọi ngày như lễ tết, cúng bái đều sẽ lấy âm lịch làm chuẩn.
Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại hội nhập thì lịch dương của phương Tây đã được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống hằng ngày. Nhiều gia đình đã tổ chức Cúng Mụ vào đầy tháng hay thôi nôi cho bé theo ngày dương lịch. Tóm lại thì Cúng Mụ vào ngày âm hay dương nói chung, cúng đầy tháng nói riêng, cho bé thì việc chọn theo ngày âm hay dương đều chấp nhận được, miễn sao cho thuận tiện, dễ nhớ.
Cúng Mụ đầy tháng sẽ được tính theo nguyên tắc bất biến “gái thì sụt hai, trai thì sụt một”. Có nghĩa là, nếu bé gái được sinh ngày 23 tháng 4 âm lịch thì tổ chức đầy tháng vào ngày 21 tháng 4 thuộc âm lịch. Còn nếu bé trai sinh vào ngày 22 tháng 5 thuộc âm lịch thì tổ chức đầy tháng sẽ là ngày 21 tháng 5 thuộc âm lịch.
Ngày nay, vì xã hội hiện đại nên việc Cúng Mụ vào ngày âm hay dương đã không trở thành vấn đề quá quan trọng. Cuộc sống bận rộn bộn bề, các gia đình mỗi nơi có điều kiện khác nhau. Vì vậy, các bậc cha mẹ trong nhà chỉ cần chọn ngày thích hợp với gia đình miễn sao vẫn giữ được nguyên tắc và tiến hành lễ cúng thành tâm thành ý. Không cần quá câu nệ ngày âm hay dương để tránh cản trở và trở thành nguyên nhân bất đồng ý kiến trong gia đình.
Nghi lễ trong việc cúng đầy tháng cho bé cụ thể như thế nào?
Theo quan niệm xưa, đứa bé được sinh ra là nhờ các vị Đại Tiên hay còn được gọi là 13 Bà Mụ cùng 3 Đức Ông. Vì vậy, trong việc cúng đầy tháng ngoài vấn đề Cúng Mụ ngày âm hay dương thì phải đủ đầy lễ vật, thành tâm dâng tạ cho những vị Đại Tiên phù trợ này.
Mâm lễ vật dành cho cúng kính 12 Bà Mụ gồm có các món chè, xôi, cháo, thịt quay và bánh hỏi… mỗi loại đựng trong 12 chén (đĩa) màu sắc tương đồng. Mâm cúng dành kính 3 Đức Ông sẽ gồm một con gà luộc, ba đĩa xôi lớn đầy, thêm một tô chè lớn, và một tô cháo lớn. Gia chủ còn cần chuẩn bị thêm hương, hoa, trà rượu, bánh trái và hàng mã các loại. Đồng thời trong cách sắp đặt mâm lễ thì cần theo nguyên tắc này “Đông bình, Tây quả”, nghĩ là phía Đông thì đặt bình hoa còn phía Tây thì đặt lễ vật.
Tóm lại, việc Cúng Mụ nói chung cúng đầy tháng nói riêng vẫn nên chọn ngày âm làm lịch chuẩn. Nhưng vẫn có thể chọn ngày dương nếu thuận tiện hơn. Quan trọng vẫn là cần tuân theo những nguyên tắc riêng cho bé trai và bé gái, đồng thời việc thực hiện nghi lễ cúng phải theo truyền thống của văn hóa Việt Nam.
Cúng Mụ vào ngày âm hay dương điều này chỉ được chọn trong lúc cúng đầy tháng. Còn cúng thôi nôi hay đầy cữ thì không cần chọn ngày mà sẽ có những lưu ý riêng. Nhưng điều quan trong chúng ta cần ghi nhớ rằng ngày tháng âm dương chỉ mang tính thứ yếu, điều quan trọng vẫn là lòng thành và ngày giờ phù hợp với điều kiện của gia đình.
