Chuẩn bị mâm cúng đầy tháng cho bé là một nét văn hóa đẹp được truyền từ đời này sang đời khác và đối với đất nước Việt Nam ta thì được chia làm 3 vùng miền Bắc, Trung, Nam do đó việc chuẩn bị mâm cúng đầy tháng cũng sẽ có sự khác nhau tùy từng vùng. Vậy sự khác nhau đó là gì?
1.Thời gian chọn làm lễ cúng đầy tháng ở 3 miền
Về thời gian làm lễ cúng đầy tháng thì sẽ giống nhau ở 3 miền Bắc, Trung, Nam. Chúng ta sẽ dựa trên nguyên tắc “gái sụt hai, trai sụt một” tức là đối với bé gái thì sẽ làm sớm trước 2 ngày và bé trai sẽ làm sớm trước 1 ngày theo âm lịch.
Ví dụ:
- Bé trai sinh vào ngày 23/10 âm lịch thì lễ đầy tháng sẽ được làm vào 22/11 âm lịch
- Bé gái sinh vào ngày 23/10 âm lịch thì lễ đầy tháng sẽ được làm vào 21/11 âm lịch
Đối với những ngày trọng đại như lễ đầy tháng, lễ thôi nôi, cúng, giỗ… thì người Việt Nam ta đều theo lịch Mặt Trắng (hay còn gọi là lịch âm).
- Cách chuẩn bị mâm cúng đầy tháng ở 3 miền
Nhìn chung thì cách chuẩn bị mâm cúng đầy tháng ở 3 miền không khác nhau là mấy, vẫn sẽ bao gồm những món chính như chè, xôi, cháo, gà nguyên con, thịt heo quay, trầu cau, rượu, vàng mã, trái cây, hoa… được chia làm 2 mâm chính: 1 mâm nhỏ thấp hơn dùng để cúng các Đức ông và 1 mâm to cao hơn dùng để cúng 12 bà Mụ và bà Chúa.
Tuy nhiên, ở mỗi miền lại khác nhau ở chi tiết những món ăn:
- Về món chè:
- Ở miền Nam thì cúng chè đậu trắng nước cốt dừa vì đây là món ăn khá phổ biến của người dân miền Nam.
- Ở miền Bắc thì cúng chè hoa cau với nguyên liệu dễ tìm, dễ kiếm
- Ở miền Trung thì lại cúng chè đậu xanh
- Về món xôi:
- Ở miền Nam thì lại dùng xôi gấc để cúng, xôi gấc được tạo màu từ quả gấc tự nhiên nên góp phần làm cho món ăn thêm hấp dẫn
- Ở miền Bắc thì cúng xôi vò, đây là một loại xôi khá nổi tiếng và được dùng từ nguyên liệu dễ tìm
- Ở miền Trung thì lại trung thành với món xôi đậu xanh.
Hai món xôi và chè là 2 món bắt buộc phải có trong mâm cúng đầy tháng vì nếu thiếu 2 món này thì sẽ làm mất đi ý nghĩa của buổi đầy tháng. Đối với món xôi và chè thì bố mẹ hoặc người trong nhà sẽ tự tay nấu vì nó khá là đơn giản còn có một số nhà có điều kiện hơn thì có thể thuê dịch vụ nấu.
- Cách sắp bàn chuẩn bị mâm cúng đầy tháng
Về cách sắp bàn cúng đầy tháng thì cũng có những nguyên tắc, quy định riêng chứ không phải muốn sắp kiểu nào cũng được. Và việc sắp bàn cúng thì giống nhau ở cả 3 miền Bắc Trung và Nam.
Lễ cúng đầy tháng bé trai gồm những gì? Mâm cúng đầy tháng bé trai cũng như bé gái thì gồm có 2 mâm chính là mâm cúng 12 bà Mụ và bà Chúa thì sẽ đặt ở bàn lớn cách bàn của các Đức ông đúng 10 phân, mâm cúng của các Đức ông thì sẽ đặt ở trên bàn nhỏ, thấp hơn. Một trong những nguyên tắc bất di bất dịch đó là nguyên tắc “Đông bình, Tây quả” khi sắp xếp lễ vật lên bàn cúng. Nguyên tắc này có nghĩa là phía Đông sẽ đặt bình hoa, lư hương còn phía Tây sẽ đặt đồ ăn cúng. Cần phải sắp xếp sao cho cân đối và hài hòa nhất có thể.
- Nên tự chuẩn bị mâm cúng đầy tháng ở nhà hay thuê dịch vụ?
Câu hỏi này được khá nhiều cặp bố mẹ trẻ thắc mắc nhưng quan trọng nhất là tùy thuộc vào điều kiện kinh tế gia đình và sở thích của mỗi người. Nếu bạn thích một buổi lễ ấm cúng, tự tay chuẩn bị những món lễ vật và tiết kiệm chi phí thì bạn có thể tự nấu, tự chuẩn bị tiệc ở nhà. Còn nếu bạn quá bận, không có thời gian để tự chuẩn bị thì có thể thuê dịch vụ ở bên ngoài và thuê nhà hàng để đãi tiệc.
Hiện nay, đại đa số các cặp bố mẹ trẻ ở cùng với ông bà hoặc dân miền Bắc, miền Trung thì thường tự chuẩn bị mâm cúng đầy tháng cho bé với sự hỗ trợ của ông bà còn những cặp bố mẹ trẻ ở thành phố hoặc dân miền Nam thì thường có xu hướng thuê dịch vụ và làm ở nhà hàng.
Nói chung, mỗi vùng miền sẽ có những sự khác nhau nhỏ trong khâu chuẩn bị món ăn nhưng vẫn dựa trên các bước chuẩn bị mâm cúng đầy tháng theo phong tục truyền thống của ông bà ta. Hy vọng, với bài chia sẻ này bạn đã có cái nhìn tổng quan cũng như thu lượm cho mình vài kiến thức về việc chuẩn bị mâm cúng đầy tháng cho bé nhé.
