Mâm cúng đầy tháng là lễ vật quan trọng không thể thiếu trong ngày vui chúc mừng thành viên bé nhỏ của gia đình chào đời được 30 ngày. Bên cạnh là dịp vui của cả gia đình, nỗi băn khoăn về một mâm cúng đầy đủ vẫn luôn là vấn đề được các bậc cha mẹ quan tâm. Làm thế nào để không phải chuẩn bị quá nhiều mà vẫn có được bàn cúng được chăm chút kỹ càng. Hãy cùng tìm hiểu về mâm cúng đầy tháng trong bài viết sau đây nhé!
Vì sao phải chuẩn bị mâm cúng đầy tháng đầy đủ?
Cúng đầy tháng chính là nghi thức vừa mang nét đẹp của văn hóa dân tộc, vừa là dịp để gia đình họ hàng thể hiện tình yêu thương với thành viên mới chào đời. Thông thường, 1 người có uy tín trong dòng họ sẽ đại diện hành lễ, báo cáo về sự xuất hiện của thành viên mới với ông bà tổ tiên.
Việc chuẩn bị một mâm cúng đầy đủ còn là cách để cha mẹ thể hiện mong muốn mọi điều tốt đẹp và thuận lợi sẽ đến với con cái trong cuộc đời sau này.
Một mâm cúng đầy tháng mang rất nhiều ý nghĩa linh thiêng. Đây chính là dịp để gia đình cảm ơn công lao của 12 Bà Mụ và Đức Ông đã giúp việc sinh nở được thuận lợi và che chở cho mẹ tròn con vuông.
Thông thường, ngoài xôi chè, người ta còn sắp thêm trên bàn cúng là các loại đồ mặn và hoa quả khác. Mỗi vùng miền khác nhau, sẽ có những lễ vật kèm theo khác nhau, tùy vào đặc trưng riêng của mỗi nơi.
Cúng đầy tháng với bé trai và bé gái là khác nhau, từ cách tính ngày, cách sắp bàn ăn cho đến ý nghĩa của mỗi lễ vật. Vì thế, gia đình nên tìm hiểu kỹ càng trước ngày đầy tháng của con, để tránh những thiếu sót không đáng có.
Cách cúng đầy tháng cho bé trai
Cách tính ngày, giờ cúng:
Dân gian xưa nay khuyên nên dùng ngày âm lịch để tính ngày cúng đầy tháng cho các bé. “Gái lùi 2, trai lùi 1”. Dựa vào cách tính này, nếu là bé trai sẽ được cúng vào trước ngày đầy tháng 1 ngày (theo âm lịch).
Giờ cúng tùy gia đình có thể chọn vào buổi sáng sớm, lúc năng lượng con người đang dồi dào nhất hoặc vào buổi xế chiều, khi đã lao động xong và nghỉ ngơi.
Lễ vật cần có để cúng đầy tháng bé trai:
Mâm cúng đầy tháng luôn phải có xôi chè, heo quay, gà luộc và hoa quả, nhan đèn. Dưới đây là những lễ vật cần có cho 1 mâm cúng đầy tháng dành cho bé trai. Mâm cúng đầy tháng dành để cúng 12 Bà Mụ gồm:
- 12 chén chè nhỏ + 12 dĩa xôi nhỏ
- 12 chén cháo + 12 ly nước nhỏ
- 12 dĩa thịt heo quay nhỏ kèm với 2 dĩa bánh hỏi
- 12 dĩa nhỏ đựng bánh kẹo (loại dành cho trẻ em)
Bên cạnh đó, cha mẹ cũng không quên bày mâm cúng Đức Ông gồm có:
- 3 dĩa xôi + 1 tô chè lớn
- 1 tô cháo lớn
- 1 con gà luộc (để nguyên con, tréo cánh)
- 1 miếng thịt heo quay (để nguyên miếng)
- 1 dĩa hoa quả hoặc có thể thêm trầu cau
Một điểm cần lưu ý đặc biệt trong mâm cúng đầy tháng bé trai, chính là món chè. Thay vì là món chè trôi nước, nếu con bạn là bé trai, hãy dùng chè đậu để bày trên mâm cúng nhé!
Cách cúng đầy tháng cho bé gái:
Cách tính ngày, giờ cúng:
Sau 30 ngày làm quen với môi trường sống bên ngoài, khác hoàn toàn với những gì khi còn ở trong bụng mẹ, giờ đây các bé đã dần trở nên cứng cáp hơn. Cách chọn ngày cúng đầy tháng cho bé gái khác hẳn với bé trai. “Gái lùi 2”, tức là trước ngày đầy tháng 2 ngày, sẽ cúng đầy tháng cho bé. Giờ cúng tùy vào mỗi gia đình, có thể vào sáng hoặc tối.
Lễ vật cần có để cúng đầy tháng bé gái:
Vẫn là những lễ vật cúng đầy tháng quen thuộc, tuy nhiên, đối với bé gái, mâm cúng đầy tháng có phần khác hơn đôi chút so với các bé trai. Mâm cúng cho 12 Bà Mụ gồm có:
- 12 dĩa xôi nhỏ + 12 chén chè nhỏ (với bé gái, thường chọn cúng chè trôi nước)
- 12 chén cháo + 12 ly rượu nhỏ (vẫn có thể thay rượu bằng nước)
- 2kg thịt heo quay chia làm 12 dĩa kèm với 2 dĩa bánh hỏi (hoặc 12 trứng vịt luộc)
- 12 dĩa nhỏ đựng bánh kẹo (loại dành cho trẻ em)
Đối với mâm cúng Đức Ông thì hoàn toàn giống với các lễ vật cúng cho đầy tháng của bé trai. Tuy nhiên vẫn có thể thay đổi các loại hoa quả tùy sở thích. Bên cạnh đó, cần chuẩn bị chu đáo hương, đèn, gạo, muối,…
Chuẩn bị một mâm cúng đầy tháng đầy đủ không chỉ thể hiện lòng thành kính với các đấng bề trên mà còn là dịp để gia đình quây quần, cùng chúc phúc cho sinh linh mới chào đời. Ngoài ra, cha mẹ nên tham khảo thêm cách khấn vái và bày mâm cúng để dịp này trở nên có ý nghĩa hơn với cháu bé cũng như cả gia đình.
