Lễ cúng đầy tháng không chỉ là lễ giới thiệu và khẳng định sự xuất hiện mới trong gia đình mà còn là để tạ ơn các vị thần linh đã phù trợ và bảo vệ cho 2 mẹ con được mẹ tròn con vuông, bình an mạnh khỏe. Mỗi một địa phương hay vùng miền sẽ có các nghi thức và lễ vật khác nhau. Nhưng dưới đây là các quy tắc chung nhất cho nghi lễ cúng đầy tháng đầy đủ.
Cách tính ngày làm lễ cúng đầy tháng cho bé
Theo lưu truyền của dân gian thì ngày tổ chức lễ đầy tháng được tính theo lịch âm, là lịch của truyền thống của người Việt. Việt Nam ta từ bao đời nay đã sử dụng lịch của mặt trăng để làm lịch gieo trồng và thu hoạch của nông nghiệp. Chính vì vậy, ngày nay vẫn còn rất nhiều địa phương sử dụng lịch âm này, làm lịch cúng chính cho các dịp lễ quan trọng. Cách tính này còn có một quy tắc là bé gái thì ngày tổ chức sẽ lùi lại 2 ngày so với ngày âm lịch bé sinh ra. Lễ cúng đầy tháng của bé trai thì ngày tổ chức sẽ lùi lại 1 ngày.
Tuy nhiên, nhiều gia đình hiện đại lại không quen dùng lịch âm mà chỉ dùng lịch dương. Tính theo dương lịch thì ngày tổ chức lễ đầy tháng là ngày sau đúng 1 tháng, kể từ ngày dương lịch bé ra đời.
Các lễ vật dâng lên thần linh trong ngày đầy tháng
- Mâm cúng cụ:
- 12 đĩa xôi nhỏ (có thể là xôi gấc, xôi đậu xanh hay xôi vò)
- 12 chén chè nhỏ (nếu lễ cúng của bé gái thì cúng chè trôi nước. lễ cúng của bé trai thì cúng chè đậu trắng)
- 12 chén cháo nhỏ
- 12 đĩa thịt quay (khoảng 2kg)
- 12 đĩa bánh hỏi
- 12 đĩa bánh kẹo trẻ em
- 12 ly rượu (hoặc 12 quả trứng vịt)
- 12 ly nước nhỏ
- Mâm cúng đức ông và đức thầy:
- 1 tô cháo lớn
- 1 con gà hoặc vịt luộc tréo cánh
- 1 miếng thịt quay
- 3 đĩa xôi to
- 1 tô chè lớn
- 1 đĩa ngũ quả (5 loại trái cây bất kỳ)
- rượu
- trầu cau, giấy cúng
Mỗi mâm cúng phải có thêm 1 bình hoa tươi, đèn dầu hoặc đèn cầy, trà, nước, gạo muối, đũa muỗng đủ số lượng.
Mâm cúng đầy tháng sắp xếp như thế nào?
Đồ lễ được chia thành 2 bàn và sắp xếp cân đối, hài hòa. Bàn to đặt lễ vật cúng mụ ở dưới, bàn nhỏ đặt lễ vật cúng đức ông ở trên. Bàn trên và bàn dưới cách nhau 10cm. Nguyên tắc chung trên bàn cúng là lễ vật sẽ đặt ở hướng tây, bình hoa đặt ở hướng đông.
Các nghi thức trong lễ cúng đầy tháng của bé
- Cúng đầy tháng: một người lớn đại diện gia đình hoặc ông bà, cha mẹ của bé sẽ thực hiện nghi thức thắp nhang khấn vái, để cầu mong chư vị thần linh đến chứng nhận cho cột mốc quan trọng đầu tiên của bé.
- Lễ khai hoa: sau khi cúng xong, gia đình sẽ ngồi lại với nhau làm lễ khai hoa (hay bắt miếng) cho bé. Bé sẽ được đặt trên bàn trong lúc người làm lễ thắp nhang xin phép khai hoa rồi bồng bé lên, cầm một nhành hoa huơ trước miệng bé và đọc những lời chúc tốt đẹp. Nếu bé là bé gái, sẽ được chủ lễ dùng cuốn lá trầu vẽ lên chân mày để làm phép cho bé sau này lớn lên xinh đẹp, dịu dàng như hoa.
- Lễ đặt tên: lễ này cũng là để cầu chúc tốt lành cho bé, còn được gọi với tên khác là xin keo. Chủ lễ sẽ chuẩn bị 1 chiếc đĩa lòng sâu và 2 đồng bạc. Gia đình chọn ra trước những tên ưng ý để xin keo. Tên nào khi gieo 2 đồng bạc có 1 sấp, 1 ngửa thì là tên được tổ tiên và thần linh chấp nhận. Tên nào gieo xuống mà 2 đồng đều sấp hoặc đều ngửa thì chưa được chấp nhận. Nếu 3 lần liên tiếp không được chấp nhận thì phải đổi tên khác. Tập tục truyền thống này đang dần mất đi, các gia đình đã đặt tên cho bé ngay trước hoặc ngay khi bé chào đời. Cùng với lễ xin keo thì người mẹ sẽ được làm phép tẩy uế sau tháng cữ. Mẹ sẽ bồng bé bước qua lại trên nồi nước sôi có thả đinh nung đỏ và đi khắp nhà (nam 7 lần, nữ 9 lần). Mẹ sẽ cầm theo một ít tiền để làm rơi cho cuộc sống của bé đầy đủ. Tuy nhiên, các phong tục này ngày nay hầu như không còn giữ.
Đầy tháng là dịp lễ để chào mừng thành viên mới của gia đình đã trở thành một cá thể của cộng đồng, một phần của xã hội. Để bé hòa nhập tốt hơn với thế giới và nhận được sự chăm sóc, nâng niu và lời chúc từ mọi người. Từ đó, mọi người sẽ yêu quý và giúp đỡ, che chở cho bé. Vì vậy, cha mẹ nên có sự chuẩn bị kỹ lưỡng nhất về các lễ vật và thủ tục để tránh bị thiếu sót. Những thông tin trên đầy là những chia sẻ đúng nhất về phong tục cúng đầy tháng và hướng dẫn tổ chức lễ cúng đầy tháng đầy đủ nhất, hi vọng sẽ giúp ích cho các bạn lần đầu tổ chức lễ cúng đầy tháng cho con.
Click vào đây link này >> cúng đầy tháng << xuống cuối bài để lấy mã giảm giá.
