cúng mụ đầy tháng

Cúng Mụ đầy tháng có ý nghĩa rất lớn đối với mỗi người dân Việt Nam. Mỗi một đứa trẻ sinh ra, sau khi trải qua giai đoạn đầu tiên đầy khó khăn và được một tháng tuổi, thì sự chăm sóc của gia đình và công lao của các vị thần linh, các bà mụ và đức ông đóng vai trò vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, việc chuẩn bị và thực hiện lễ cúng này như thế nào là điều làm khó các bậc phụ huynh lần đầu được làm cha làm mẹ. Bên cạnh sự truyền dạy kinh nghiệm từ người lớn trong gia đình thì cha mẹ cũng nên tự tìm hiểu để nắm rõ hơn về nghi thức này nhé.

Tầm quan trọng của cúng Mụ đầy tháng là gì?

Theo dân gian kể lại rằng, các bà Mụ là những người được Ngọc Hoàng giao trách nhiệm nắn lại hình hài cho con người mỗi khi họ đầu thai. Do đó, giới tính hay các bộ phận trên cơ thể mỗi người có đầy đủ và hài hòa không là do các bà Mụ trông coi và nặn ra. Lễ cúng Mụ đầy tháng chính là dịp gia đình thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đến các Bà Mụ vì đã mang bé đến với gia đình cũng như đã che chở cho bé được bình an và lành lặn chào đời. Gia đình cũng qua đó mà thông báo về sự xuất hiện của bé đến họ hàng, làng xóm và bạn bè gần xa. Mong mọi người giúp gia đình nuôi dạy và bao bọc cho bé trong quá trình trưởng thành. Mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc như vậy nên lễ cúng đầy tháng được xem như một nét đẹp của văn hóa tâm linh và được lưu giữ từ đời này sang đời khác.

Cúng Mụ đầy tháng được thực hiện vào ngày nào?

Cúng Mụ đầy tháng được tổ chức theo lịch âm, lịch truyền thống của người Việt và có thay đổi theo nguyên tắc, gái lùi 2, trai lùi 1. Nghĩa là, ngày cúng đầy tháng của bé gái sẽ được tổ chức sớm hơn 2 ngày, ngày cúng đầy tháng của bé trai sẽ được tổ chức sớm hơn 1 ngày so với ngày sinh âm lịch của bé. Lễ cúng thường được cúng vào lúc sáng sớm hoặc chiều tối.

+ Mâm cúng Mụ đầy tháng phải chuẩn bị:

• Hàng mã: 12 đôi hài xanh bằng nhau và một đôi to hơn, 12 bộ váy xanh giống nhau và một bộ to hơn, 12 nén vàng xanh và một nén to hơn, giấy tiền vàng bạc, 1 bộ nam hoặc nữ đồ có ghi ngày tháng năm sinh của bé
• Trầu cau: 12 miếng trầu têm cánh phượng và 1 lá chưa têm. 12 miếng cau chẻ tư và 1 trái cau nguyên.
• Tam sên: 12 bộ (cua, ốc và tôm bằng nhau) và 1 bộ to hơn  để dâng lên 12 vị Tiên Nương và dâng cúng bà Chúa đầu thai. (Các con này có thể chín hoặc sống để vào bát to, nếu sống thì sau khi cúng xong thì đem đi phóng sanh. ).
• Bánh kẹo: chia thành 12 bằng bằng nhau và 1 phần lớn hơn.
• Chè xôi: 12 chén, đĩa bằng nhau và 1 tô, đĩa lớn hơn. Chè cúng cho bé trai là chè đậu, cúng cho bé gái là chè trôi nước. Xôi thường được chọn cúng là xôi Gấc, xôi vò hay xôi đậu xanh.
• Bình hoa tươi, trầu cau, đũa muỗng, gạo muối, nhang đèn,…

+ Mâm cúng Đức thầy và đức ông gồm có

• Xôi chè: mỗi loại 3 tô
• Lễ mặn: gà hoặc vịt, cháo, rau sống, lòng lợn,…
• Lọ cắm nhang, bình hoa rực rỡ, tiền vàng, nước lọc, trầu cau, hoa quả, rượu trà.

Mâm cúng đã chuẩn bị xong cần được sắp xếp hài hòa và đúng theo nguyên tắc bình hoa ở hướng Đông, hoa quả ở hướng Tây. Mâm cúng Mụ bày nhiều đồ lễ hơn nên được đặt trong mâm lớn và ở dưới, mâm cúng đức ông, đức thầy được đặt trong mâm nhỏ và bày ở trên. 2 mâm cúng này được đặt cách nhau 10 phân.

Sau khi chuẩn bị xong thì tiến hành làm lễ, hết 3 tuần hương thì hóa vàng mã, thả vật sống và mọi người cùng nhau thụ lộc. Sau đó, bé sẽ được mọi người tặng quà hoặc lì xì và dùng những lờ may mắn để chúc cho tương lai của bé. Cúng Mụ đầy tháng là một trong bốn cột mốc lớn trong cuộc đời của mỗi người. Mong rằng cha mẹ dành ra nhiều thời gian và tâm huyết để chuẩn bị cho bé. Bởi lễ cúng đầy tháng đầy đủ thì tương lai sau này của bé càng rộng mở và may mắn hơn.

Cúng Mụ đầy tháng là điểm độc đáo trong tín ngưỡng thờ mẫu của người Việt xưa còn được lưu truyền và giữ gìn đến tận hiện nay. Hi vọng sau khi tham khảo xong các thông tin trên đây, gia đình bạn đã có thể chuẩn bị một lễ cúng đầy tháng thật hạnh phúc và hoàn hảo cho bé nhé.

 

Cúng mụ đầy tháng là gì? Từ lâu, dân gian ta đã có nhiều phong tục cúng kiếng nhằm đánh dấu các sự kiện lớn trong cuộc đời mỗi con người. Cúng mụ nói chung và cúng mụ đầy tháng nói riêng là một trong số những tập tục tốt đẹp ấy. Lễ cúng mụ không chỉ dành riêng cho trẻ mới chào đời mà còn là dịp để tạ ơn coi sóc của các vị thần tiên.

Cúng mụ đầy tháng là gì?

Cúng mụ là phong tục tập quán không chỉ riêng gì của dân tộc Việt Nam mà còn là của cả Châu Á. Lễ cúng mụ thường được tổ chức dành cho các em bé sơ sinh. Thông thường sẽ có 3 dịp để cúng mụ: khi em bé đầy cữ, lúc đầy tháng, được 100 ngày và  cuối cùng là đầy năm.

Mỗi thời điểm cúng mụ đều được xem như một bước ngoặt đầu đời của đứa bé. Sau khi sinh trải qua 3 ngày đầu tiên, gia đình sẽ làm lễ cúng mụ để tạ ơn vì thời xưa, tỉ lệ em bé mất sau sinh là rất cao. Khi tiếp tục trải qua 30 ngày làm quen với môi trường sống ngoài bụng mẹ, lễ cúng mụ đầy tháng là dịp để báo cáo với tổ tiên, cũng như nhận lời chúc phúc từ gia đình. Cúng mụ 100 ngày tuổi hay cúng mụ thôi nôi đều mang chung 1 ý nghĩa như thế.

Từ ngày xưa, đã các bậc tiền bối như: Lê Quý Đôn, Phan Kế Bính nói về sự cần thiết của lễ cúng mụ đầy cữ, cúng mụ đầy tháng, cúng mụ 100 ngày và cúng mụ thôi nôi. Theo đó, khi đứa trẻ đã trải qua những bước ngoặt quan trọng đầu đời, gia đình sẽ làm một mâm cơm cúng mụ. Trước là để tạ ơn các vị đại tiên, ra mắt ông bà, sau là để gia đình yêu thương chúc phúc.

Nguồn gốc của cúng mụ đầy tháng

Theo quan niệm dân gian, một em bé khi chỉ mới thụ thai trong lòng người mẹ đã được sự coi sóc của 12 bộ Tiên Nương hay còn gọi là 12  Bà Mụ. Bà Chúa đầu thai chính là vị Đại Tiên đã cùng với 12 Bà Mụ nặn nên hình hài đứa trẻ. Các Tiên nương mỗi người giữ 1 nhiệm vụ, bắt đầu từ lúc đầu thai, lúc chào đời và cho đến thôi nôi của đứa bé.

Từ khi thụ thai cho đến lúc sinh nở có:

• Bà Lâm Cửu Nương, coi việc thụ thai
• Bà Vạn Tứ Nương coi việc thai nghén
• Bà Lâm Nhất Nương coi việc chăm sóc bào thai
• Bà Lưu Thất Nương nặn hình hài nam, nữ cho đứa bé.
• Bà Lý Đại Nương coi việc chuyển dạ
• Bà Trần Tứ Nương coi sóc việc sinh nở
• Bà Nguyễn Tam Nương coi việc chứng kiến và giám sát việc sinh đẻ.
• Bà Hứa Đại Nương coi việc khai hoa nở nhụy

Sau khi em bé chào đời, các Bà Mụ vẫn tiếp tục công việc của mình:

• Bà Cao Tứ Nương coi việc ở cữ
• Bà Tăng Ngũ Nương coi việc chăm sóc trẻ sơ sinh
• Bà Trúc Ngũ Nương coi việc giữ trẻ
• Bà Mã Ngũ Nương coi việc ẵm bồng con trẻ

Người Á Đông thường rất xem trọng việc cúng kiếng, đặc biệt là vào các dịp quan trọng. Họ tin rằng cuộc sống sau này của đứa bé có gặp may mắn và hạnh phúc hay không, phụ thuộc ít nhiều vào những nghi lễ đầu đời như thế này.

Lễ cúng mụ đầy tháng cần những gì?

Đối với bất kỳ lễ cúng nào, khâu chuẩn bị lễ vật đều không được xem nhẹ. Lễ vật dùng để cúng mụ đầy tháng hay các dịp cúng mụ khác thông thường đều giống nhau. Để chuẩn bị cho một mâm cúng 12 Bà Mụ, các gia đình cần chia ra như sau:

• Đồ ngọt: gồm xôi chè cúng, bánh kẹo trẻ em loại đủ màu sắc, bánh kem
• Đồ mặn: gồm thịt heo quay bánh hỏi, gà luộc nguyên con, cháo, có thể thêm cơm và canh, tôm, cua hoặc ốc,…
• Đồ cúng: trầu cau, vàng mã, nhang đèn và các loại hoa quả

Các lễ vật này phải được bày trí hài hòa trên mâm cúng. Món ăn mặn, ngọt, phải chia đều thành 12 phần nhỏ bằng nhau, đặt trong dĩa và chén xếp xung quanh bàn. Trầu cau có thể đặt trên cùng một dĩa hoặc chia ra để cạnh 12 phần xôi chè. Hoa quả và nhang đèn đèn chỉ nên bày ở giữa và phải sắp xếp theo quy tắc “Đông bình, Tây quả” của người xưa.

Ngoài các lễ vật cúng mụ đầy tháng, gia đình có thể chuẩn bị thêm bàn cúng Đức Ông. Mâm cúng Đức Ông gồm có xôi chè để trong tô lớn, 1 con vịt luộc để tréo cánh cùng 1 tô cháo lớn. Mâm cúng Đức Ông đặt trên bàn nhỏ hơn và cách bàn cúng 12 Bà Mụ chừng 10 phân.

Lễ cúng mụ đầy tháng nghi thức nói riêng và cúng mụ nói chung chính là những nét đẹp văn hóa của dân tộc ta. Ngày nay đã có các dịch vụ chuẩn bị xôi chè đồ cúng ra đời nhằm giúp cho việc chuẩn bị của bạn trở nên đơn giản hơn. Hãy đến với Xôi Chè Cô Hoa để có được một lễ cúng mụ đầy tháng chỉn chu cho con yêu của bạn nhé!