Một mâm cúng đầy tháng cho bé gái hay bé trai đều có những điểm đặc trưng. Đối với các bậc làm cha mẹ, đặc biệt là những người lần đầu có con nhỏ, chắc hẳn ai cũng băn khoăn về vấn đề cúng đầy tháng cho con. Hãy cùng tìm hiểu xem điểm khác biệt đó là gì nhé!
Mâm cúng đầy tháng cho bé gái có gì khác biệt?
Theo thông lệ từ bao đời nay, cúng đầy tháng cho bé gái hay bé trai đều có một vài điểm khác biệt. Đây là những điểm tuy nhỏ nhưng gia đình vẫn phải nên chú ý cẩn thận để chuẩn bị được chu đáo.
Ngày giờ cúng đầy tháng:
Sự khác biệt giữa cúng đầy tháng cho bé gái và bé trai thể hiện đầu tiên vào cách tính ngày cúng. Cách tính này chỉ áp dụng với lịch âm, nếu là con gái, trước ngày đầy tháng 2 ngày, sẽ là ngày được chọn để cúng đầy tháng. Sở dĩ có cách tính như thế là do theo quan niệm người xưa, “gái lùi 2 trai lùi 1”. Đây là những cách tính được lưu truyền qua nhiều đời, dần trở nên như thói quen, rồi thành tập tục văn hóa.
Chọn giờ để dọn mâm cúng đầy tháng cho bé gái, trai cũng không quá khó khăn. Gia đình có thể chọn cúng đầy tháng cho con cháu vào buổi sáng sớm hoặc lúc chạng vạng chiều tối. Lễ cúng đầy tháng thường mang ý nghĩa như một bước khởi đầu đời người. Chính vì thế, cúng đầy tháng vào sáng sớm hay chiều tối, là lúc con người tràn trề năng lượng hay chuẩn bị nghỉ ngơi, đều mang tính chất mong muốn một cuộc sống dễ dàng và thuận lợi đến cháu bé.
Chọn lễ vật trong mâm cúng đầy tháng cho bé gái:
Lúc 1 đứa bé nhận lệnh đầu thai cũng là lúc bắt đầu sự dõi theo của 12 Bà Mụ. Từ khi mới thụ thai cho đến lúc sinh nở hoàn thành, mỗi Bà Mụ đều có 1 trọng trách riêng.
- Bà mụ coi việc thụ thai
- Bà mụ coi việc thai nghén
- Bà mụ coi việc chăm sóc bào thai
- Bà mụ nặn hình hài nam, nữ cho đứa bé.
- Bà mụ coi việc chuyển dạ
- Bà mụ coi sóc việc sinh nở
- Bà mụ coi việc chứng kiến và giám sát việc sinh đẻ.
- Bà mụ coi việc khai hoa nở nhụy
- Bà mụ coi việc ở cữ
- Bà mụ coi việc chăm sóc trẻ sơ sinh
- Bà mụ coi việc giữ trẻ
- Bà mụ coi việc ẵm bồng con trẻ
Chính vì thế càng không thể “xem nhẹ” công lao của 12 Bà Mụ mà chuẩn bị mâm cúng đầy tháng cho bé gái cách sơ sài. Cha mẹ cần chú ý những lễ vật sau đây nhất định phải xuất hiện trên mâm cúng: 12 chén chè đặt cạnh 12 dĩa xôi nhỏ, cạnh bên đó đặt thêm 12 chén cháo nhỏ cùng 12 ly rượu nhỏ (có thể thay rượu bằng nước), 12 dĩa nhỏ đựng thịt heo quay và bánh hỏi. Bên cạnh những đồ ăn mặn, cần chuẩn bị thêm 12 dĩa nhỏ bánh kẹo trẻ em các loại, cùng với đó là hoa quả, nhang đèn, vàng mã…
Ngoài mâm cúng mụ còn phải có thêm mâm cúng dành cho Đức Ông. Mâm này đặt cách mâm của 12 Bà Mụ chừng 10 phân, trên mâm cần có: 1 tô chè lớn để giữa 3 dĩa xôi lớn, 1 tô cháo lớn, 1 con gà luộc loại gà nguyên con dùng để cúng, 1 miếng thịt heo quay để nguyên, có thể kèm thêm hoa quả hoặc trầu cau.
Sắp xếp mâm cúng đầy tháng:
Cách sắp xếp một mâm cúng đầy tháng cho bé gái hoặc bé trai về cơ bản gần như không có gì khác nhau. Các gia đình nên làm theo nguyên tắc “Đông bình, Tây quả” tức là bình bông để ở hướng Đông còn hoa quả để ở hướng Tây. Ngoài ra, trên bàn vẫn có thể để thêm bánh kem hoặc trang trí chén dĩa tùy theo sở thích gia đình mà vẫn giữ được nét tôn nghiêm.
Cúng đầy tháng cho bé gái và bé trai khác nhau như thế nào?
Thông thường, trong hầu hết các nghi lễ tổ chức theo tập tục dân gian đều có phân biệt gái trai rõ ràng. Nếu như trong mâm cúng đầy tháng dành cho bé gái, loại chè được chọn là trôi nước thì với bé trai, sẽ phải cúng chè đậu trắng. Đây đều là 2 món chè dễ làm dễ ăn, lại còn mang đậm nét đặc trưng văn minh lúa nước của dân tộc ta.
Không chỉ thế, cách chọn ngày cúng đầy tháng cho bé gái và bé trai cũng có sự khác biệt. Ngày cúng đầy tháng thường được tính theo lịch âm, và cúng vào ngày trước đầy tháng 2 ngày với bé gái, 1 ngày với bé trai. Ngày nay, nhiều gia đình hiện đại vẫn chọn cúng đúng ngày đầy tháng theo lịch dương có thể vì không biết hoặc do đã quên mất tập tục này.
Sự khác biệt này có thể cũng xuất phát từ văn hóa vùng miền. Các loại lễ vật căn bản là vậy, nhưng với tấm lòng của mỗi người, mâm cúng đầy tháng cho bé gái hay trai đều có thể có những đặc sản rất riêng.
Cúng đầy tháng hay cúng mụ là một tập tục trở nên như nét đẹp văn hóa của dân tộc ta. Chuẩn bị một mâm cúng đầy tháng cho bé gái sẽ không còn là vấn đề quá nặng nề nếu cha mẹ và gia đình hiểu và có sự chuẩn bị rõ ràng. Hãy để cho buổi lễ cúng đầy tháng được diễn ra trong niềm vui và giữ lại những kí ức đẹp đẽ nhất cho cuộc đời của con cái.
